SÜNEN EBU DAVUD

Bablar  –  Konular  –  Numaralar  

EŞRİBE BAHSİ

<< 3684 >>

NUMARALI HADİS-İ ŞERİF:

 

حَدَّثَنَا وَهْبُ بْنُ بَقِيَّةَ عَنْ خَالِدٍ عَنْ عَاصِمِ بْنِ كُلَيْبٍ عَنْ أَبِي بُرْدَةَ عَنْ أَبِي مُوسَى قَالَ سَأَلْتُ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَنْ شَرَابٍ مِنْ الْعَسَلِ فَقَالَ ذَاكَ الْبِتْعُ قُلْتُ وَيُنْتَبَذُ مِنْ الشَّعِيرِ وَالذُّرَةِ فَقَالَ ذَلِكَ الْمِزْرُ ثُمَّ قَالَ أَخْبِرْ قَوْمَكَ أَنَّ كُلَّ مُسْكِرٍ حَرَامٌ

 

Ebû Musa (el Eş'arî)den rivayet olunmuştur; dedi ki:

 

Nebi (s.a.v.)'e bal'dan (yapılan) içkiyi sordum. "- O bit'dir" buyurdu.

 

Arpa ve darıdan bir içki elde ediliyor, dedim. "O da mizr'dir" cevabını verdi. Sonra; "- Kavmine söyle, sarhoşluk veren herşey haramdır" buyurdu.

 

 

İzah:

Buhari, ahkâm; Müslim, eşribe; Nesâî, eşribe

 

"Sarhoşluk veren her içki haramdır" hadisi hakkında Hattabı şöyle bir mütalaa ortaya koymuştur: Bu hadiste sar­hoşluk veren şeyin azının da çoğunun da haram olduğuna delil vardır. Han­gi neviden olursa olsun. Çünkü umum sîgasıyla sarhoşluğu doğuran içkinin cinsine işaret edilmiştir, bu söz, "karın doyuran her yemek helâldir" deme­ye benzer. Çünkü manası fiilen doyurmasa bile doyurmak sânından olan her yemek helâldir demektir."

 

Hattâbî'nin bu mütalaasına karşı Allâme Aynî şunları söylüyor: "Hangi neviden olursa olsun sarhoşluk veren içkinin azı da çoğu da ha­ramdır sözü, her içki hakkında geçerli değildir. Bu söz yalnız şaraba mah­sustur. Çünkü İbn Abbas'tan mevkuf ve merfu olarak rivayet edilen bir hadiste; muayyen olarak haram kılınan şaraptır: "Her içkinin sarhoş edeni de haram kılınmıştır" denilmektedir ki bu hadis; şarabın, sarhoş etsin etme­sin, azı da çoğu da haram olduğunu, başka içkilerin ise ancak sarhoş ettiği zaman haram kılındığını gösterir. Bu meydandadır.

 

Ama Nebi (s.a.v.)'in, "Her sarhoşluk veren içki şarabtır ve her sar­hoş eden içki haramdır..." buyurduğu rivayet edilmiştir dersen ben de de­rim ki:

 

Bu hadis için Yahya b. Maîn'in ta'nı vardır. Sahih olduğunu kabul et­sek bile esah kavle göre İbn Ömer'e mevkuftur. Bundan dolayıdır ki Müs­lim onu zanla rivayet etmiş, "Ben onu ancak merfu olarak biliyorum" demiştir. Merfu olduğunu da kabul etsek hadisin manası şudur: Çok içildiği zaman sarhoş eden içkinin hükmü şarabın hükmü gibidir."[Davudoğlu, A. Sahih-i Müslim Terceme ve Şerhi, XI, 292-293.]